مروری تاریخ خراسان

لینک دریافت فایل خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  قابل ویرایش پرینت

تعداد صفحات: 70

مروری تاریخ خراسان

منشاء ماهیت اقوام اولیه ساکن خراسان چندان مشخص نیست اشاراتی که جسته گریخته برخی متون اقوام حوادثی سامان شده طور محدود اگاهیهای ناچیزی ما دهد . اوستا اسامی 16 شهر ذکر شده که واقع خط سیر اریاییها اوایل هزاره اول پیش میلاد بوده اند . شهرها عمدتا قلمرو خراسان بزرگ قرار داشته اند . برخی بومیان خراسان «اسیایی » ذکر کرده اند که حدود سه هزار سال پیش ، درمقابل هجوم اریاها مغلوب شده اند . نام اسیایی اقوام ساکن منطقه هجوم اولیه اریائیها ( حدود چهار هزار سال پیش ) شمال شرق ایران متون امده بنابراین توانیم ساکنین کهن خراسان اقوام «اسیایی » بنامیم که اوایل هزاره دوم پیش میلاد توفیق یافته اند هجوم اریاها شمال خراسان دفع کنند ولی اوایل هزاره اول پیش میلاد مقهور اریائی شده اند. شاخه اریائیها پس ورود ایران بدو امر گویا خراسان استقرار برگزیدند سرزمین شهرهای «شادی بخش » بنیان نهادند .

در دوران ماد حد شرقی قلمرو تحت سلطه پادشاهان سلسله شمال خراسان سرزمین پارت . جنوب خراسان مردم پارسی نژاد دامداری بنام ( ساگارتیان ) زندگی کردند که عملا مستقل بودند احتمالا اوایل سلطنت هوخشتره(635 ق.م) دولت ماد توانسته دشواری انها خراج بگیرد

در دوره هخامنشی خراسان شمالی جنوب حدود خواف ، تربت حیدریه کاشمر فعلی مسکن پارتها پرثو نامیده خراسان جنوبی مسکن ساگارتیها که هر دو تیره اقوام اریایی بودند . اقامت قوم پارت شمال خراسان سابقه طولقانی داشته اشوریان ایالت شناختند . زیرا کتیبه « اسرهدون» سال 673 پیش میلاد بنام « پارتاک کا » یاد شده ساگارتیان حداقل قرن پنجم پیش میلاد جنوب خراسان اقامت داشتند زیرا هرودت ( 484-425 پ.م) قوم ردیف اقوام شرقی دیگر نام برده . خراسان سال 548پ.م تصرف کورش هخامنشی درامد . دوره هخامنشی شمال خراسان ( قلمرو پارتیان جزو ایالت شانزدهم جنوب خراسان (ساگارتیه )) جزو ایالت چهاردهم بودو حکومت هخامنشی هردو ایالت شاهد ناارامی طغیان .

بر اساس کتیبه تخت جمشید سال 490 پیش میلاد اواخر دوران پادشاهی داریوش پارت ساگارتیه ( سرتاسر خراسان ) تابع خراجگزار هخامنشیان اما گویا حداقل نواحی شمالی خراسان سرزمین پارت غالب اوقات ناارام هخامنشیان ناامن بوده طوریکه سلاطین هخامنشی سفرهای شرقی خود سعی کردند حتی الامکان سرعت پارت بگذرند . ناارامی عدم فرمانبرداری پارتیان دوران اسکندر سلوکیان ادامه یافت . ساتراپ ایرانی اما همان ابتدا کنار او ناظر مقدونی الاصل که فرمانروایی قوای مسلح حضور داشت اوضاع نظارت کرد سخت گیری عمال حکومت سلوکی درپارت حس انتقامجویی طرد بیگانه قبایل پارتی بریم انگیخت ‌انها فرصت مناسب سلوکیان شبیخون میزدند . ازجمله دو برادر بنام « اشک » «تیرداد » مقابل سخت گیریهای « فرکلس »والی انتیوخوس « استوا » براوشوریدند جریان یک مقابله او شکست دادند . پارت سلطه مقدونیان خارج کردند بلافاصله بعد قیام اشک عنوان نخستین پادشاه شهر « اساک » پادشاهی خود اعلام کرد.

سرزمین پارت زمان فرهاد دوم اشکانی (130پ.م) توسط سکاها ویران فرهاد نبرد انان کشته .

مجد وعظمت پارت زمان مهرداد دوم اشکانی کمال رسید او بسیاری قبایل همجوار حکومت پارت منضم ساخت احتمالا جنوب خراسان ساگارتیه همین دوران پارت ملحق وس اگارتیان پارتیان مستهلک شدند .

دولت پارت که اواخر قرن دوم میلادی رو انحطاط گذاشته بو.د درسال 224 میلادی توسط اردشیر ساسانی منقرض . خراسان دوران ساسانیان یکی ازبخشهای چهار گانه ایران . شاهزادگانی که خراسان حکومت رسیدند لقب « کوشان شاه »می گرفتند . درمیان پادشاهان ساسانی شاهپور اول ، هرمز اول ، بهرام اول بهرام دوم پیش سلطنت حکومت خراسان داشتند دوران حکومت هرمز خراسان سال 283 م شورشی مردمی علیه او شکل گرفت . دوران ساسانیان شمال خراسان توسط اقوام وحشی « خیونی » « هپتالی » تهدید مورد حمله قرار میگرفت هجومهای مکرر انها خراسان بعد مرگ شاپور صورت گرفت . بهرام پنجم ساسانی شخصا شمال خراسان مقابله انها رفت برانها پیروز سامان ارامش یافت اما انها جنوب خراسان همواره حضور داشتند ، بررسیهای اخیر باستان شناسی اثاری انها منطقه بیرجند دیده شده متون تاریخی هپتالیان ظهور اسلام قهستان مسلط بوده معارضین عمده مسلمانان اغاز فتح خراسان بوده اند.

در سال 31 ه.ق مسلمانان فرماندهی احنف بن قیس رهسپار خراسان شدند سرعت سرتاسر خراسان فتح کردند سال 52 هجری خراسان مورد حمله سپاهیان بنی امیه واقع واقعه دو سردار رحم بنی امیه « مهلب بن ابی صغره » «قتیبه بن مسلم باهلی » سال 87 ه.ق درخراسان جنگ کشتار مشغول بودند.

در سال 130 ه.ق ابومسلم خراسانی علیه بنی امیه قیام کرد قیام منجر شکست نصربن سیار فرمانروای عرب خراسان سرزمین خراسان تصرف طرفداران بنی عباس درامد .

در سال 193 ه.ق هارون الرشید که خراسان امده سناباد توس درگذشت ودرسال 200 هجری مامون حضرت امام علی بن موسی الرضا (ع) مرو خراسان دعوت کرد سال 203 هجری قمری حضرت امام رضا (ع) رد سناباد دستور مامون ، شهید پیکر پاکش مجاورت گور هارون الرشید خاک سپرده سال 205 هجری خراسان وسیله طاهر بن حسین « ذوالیمینین » استقلال نسبی یافت رد سال 283 ه .ق ضمیمه متصرفات عمر لیث صفاری پس غلبه امیر اسماعیل سامانی عمر لیث سال 287 ه.ق خراسان جزو قلمرو سامانیان گردید.

در سال 383ه.ق غزنویان توسط سامانیان خراسان دعوت شدند 438 ه.ق حاکم خراسان بودند بعد سلجوقیان خراسان مسلط شدند همت وزرای